Κάτονα, Γιόζεφ

(Jόzsef Katona, Κέκσκεμετ 1791 – 1830). Ούγγρος θεατρικός συγγραφέας. Καταγόταν από φτωχή οικογένεια. Άρχισε να ασχολείται με τη λογοτεχνία ασκώντας παράλληλα το επάγγελμα του δικηγόρου. Μετέφρασε θεατρικά έργα από τα γερμανικά και διασκεύασε για τη σκηνή αρκετά ιπποτικά μυθιστορήματα. Έγραψε διάφορα δράματα και μία κωμωδία, μεταξύ των οποίων τα Ζίσκα (1813) και Καταστροφή της Ιερουσαλήμ (1814), τα οποία δεν γνώρισαν όμως ιδιαίτερη επιτυχία. To Bάnk bάn (Ο αντιβασιλέας, 1821), τραγωδία με κεντρική μορφή έναν κυβερνήτη στην Ουγγαρία του 13ου αι., αποτελεί συμβολική έκφραση του λαϊκού κινήματος κατά της αυστριακής καταπίεσης. Το έργο αυτό πέρασε απαρατήρητο όσο ζούσε ο Κ. Πολύ αργότερα επανεκτιμήθηκε και, με τη μουσική του Έρκελ, έγινε η πρώτη εθνική όπερα των Μαγυάρων. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, αποθαρρυμένος από την αδιαφορία των συμπατριωτών του, οι οποίοι ήταν συνηθισμένοι σε άλλα, πιο ανάλαφρα λογοτεχνικά έργα, έπαψε να γράφει και στράφηκε πάλι στη δικηγορία.